Przedmiotem konferencji będzie księgozbiór Biblioteki Gimnazjalnej, a następnie Miejskiej, który powrócił do Elbląga po 50 latach przechowywania na prawach depozytu z Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Zbiory zabytkowe Biblioteki Elbląskiej to niezwykle cenna kolekcja inkunabułów, starodruków, rękopisów i, głównie niemieckojęzycznych, czasopism z XIX i XX wieku, która zajmuje istotne miejsce w kulturowym i intelektualnym dziedzictwie Polski i całej Europy.
Należy podkreślić, że księgozbiór zabytkowy Biblioteki Elbląskiej jest jedną z najbardziej okazałych kolekcji tego typu zbiorów wśród bibliotek publicznych w Polsce, a pośród tych cennych zbiorów wyróżnia się pokaźny zbiór Biblii (ok. 160 wydań w różnych językach) oraz apokryfy, listy pasterskie, Pieśni, Ewangelie, mogące służyć jako nieoceniony materiał do badań dla teologów. Ponadto Biblioteka posiada XVI i XVII-wieczne łacińskie źródła piśmienne do badań nad historią doktryny i idei Kościoła pióra św. Augustyna, św. Tomasza z Akwinu, św. Justyna, Marcina Lutra oraz listy papieskie Piusa II, Bonifacego VIII, Leona I, Grzegorza IX.
Istotną część zbiorów stanowią także traktaty filozoficzne autorstwa klasyków myśli Arystotelesa, Kartezjusza, Spinozy, Platona, Seneki oraz fundamentalne dla współczesnej geometrii dzieła Euklidesa.
Na sesji zostaną wygłoszone referaty odkrywające wartość tego księgozbioru jako źródła wiedzy na temat historii książki, jego znaczenie poznawcze i źródłowe. Omówione zostaną rękopisy, głównie listy do Henryka Nitschmanna, elblążanina, polonofila i słowianofila. Pozostałe referaty będą między innymi dotyczyć inkunabułów, starodruków w języku polskim, wspomnianych wyżej Biblii, druków weneckich, druków okolicznościowych, czasopism XIX i XX-wiecznych oraz programów Gimnazjum Elbląskiego.
Na sesji wystąpią naukowcy z uniwersytetów Warszawskiego, Gdańskiego i Mikołaja Kopernika w Toruniu. Swoje referaty autorskie wygłoszą również elblążanie - pracownicy Biblioteki Elbląskiej. Z odczytem na temat druków okolicznościowych zgromadzonych w Bibliotece Elbląskiej wystąpi Fridrun Friese z Uniwersytetu Osnabrück, co spowoduje, że sesja nabierze charakteru międzynarodowego.
Sesji naukowej towarzyszyć będzie koncert muzyki dawnej w wykonaniu muzyków Młodzieżowego Domu Kultury w Elblągu pod dyrekcją Ryszarda Skotnickiego oraz wystawa wybranych cennych zbiorów.
Współorganizatorami sesji będą dwie elbląskie uczelnie: Wyższa Szkoła im. Bogdana Jańskiego. Wydział Zamiejscowy oraz Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa.

PROGRAM SESJI

godz. 10.00 - otwarcie sesji - mgr Jacek Nowiński - Dyrektor Biblioteki Elbląskiej
godz. 10.10 - ks. dr Andrzej Kilanowski - Sermones de sanctis ze zbiorów Biblioteki Elbląskiej (Szkoła wyższa im. Bogdana Jańskiego)
godz. 10.30 - mgr Maria Strutyńska - Stare druki Biblioteki Elbląskiej (Bibliotek Główna UMK)
godz. 10.50 - mgr Elżbieta Lewandowska - Biblie w zbiorach Biblioteki Elbląskiej: druki od XV do XVIII wieku (Biblioteka Elbląska)
godz. 11.10 - dr Joanna Pietrzak-Thébault - Między arcydziełami literatury a dydaktyczną potrzebą. Włoskie druki XVI-wieczne w księgozbiorze elbląskim (Uniwersytet Warszawski)
godz. 11.40 - dr Jolanta Dygul - Komedia „Alchimista" Bernardyna Lombardiego, aktora trupy teatralnej „Confidenti" (Uniwersytet Warszawski)
godz. 12.30 - mgr Jolanta Karmowska - Starodruki w języku polskim w Bibliotece Elbląskiej (Biblioteka Elbląska)
godz. 12.50 - dr Fridrun Freise - Druki okolicznościowe w zbiorach Biblioteki Elbląskiej (Uniwersytet Osnabrück)
godz. 13.10 - prof. dr hab. Wiesław Długokęcki - Polski krąg korespondentów Henryka Nitschmannna (Uniwersytet Gdański)
godz. 13.30 - prof. dr. hab. Marek Andrzejewski - Nabytki prasowe Biblioteki Elbląskiej (Uniwersytet Gdański)
godz. 13.50 - mgr Lech Słodownik - Zawartość programów Gimnazjum Elbląskiego i ich znaczenie w badaniach naukowych (Elbląg)
godz. 14.10 - dyskusja
godz. 15.00 - koncert muzyki dawnej w wykonaniu zespołu Młodzieżowego Domu Kultury

Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu operacyjnego "Edukacja kulturalna i upowszechnianie kultury".