W cieniu domów. Rozgart - wspomnienie dawnych Żuław i Wołynia - zobacz!
Zapraszamy do obejrzenia filmu z dokumentalnego cyklu poświęconego zabytkowym domom podcieniowym na Żuławach.
W Rozgarcie, wsi w powiecie elbląskim, na dawnych Małych Żuławach Malborskich, znajduje się duży dom z zachowanymi historycznymi zabudowaniami gospodarczymi. W samym domu na szczególną uwagę zasługują m.in. ozdobny piec oraz znajdujący się na poddaszu, zawieszony do krokwi podcienia drewniany kołowrót. Kołowrót najprawdopodobniej stanowi część dawnego żurawia, przy pomocy którego na piętro, przez zachowane do dziś klapy w stropach wystawki i podcienia, wciągano worki ze zbożem. Mieszkańcy domu są dawnymi Wołyniakami...
This text will be replaced
Scenariusz i realizacja: Agnieszka Jarzębska, Tomasz Błyskosz
Zdjęcia i montaż: Tomasz Misiuk
***
Według specjalistów, Żuławy są jednym wielkim skansenem - największym w Polsce muzeum na wolnym powietrzu. Do najciekawszych zabytków należą domy podcieniowe.
Kiedyś było ich znacznie więcej, ale do naszych czasów dotrwało 108 domów domów z charakterystycznymi podcieniami (stan na rok 2013 - dane z pracy doktorskiej Marty Koperskiej - Kośmickiej, przygotowanej na Politechnice Gdańskiej). Pochodzą głównie z XVIII i XIX wieku, najstarsze - z I poł. XVII wieku. Nie wszystkie wpisano do rejestru zabytków. Z roku na rok ich ubywa, popadają w ruinę, są rozbierane, przebudowywane. W większości przypadków są w złym lub bardzo złym stanie. Właścicieli najczęściej nie stać na to, by w odpowiedni sposób zatroszczyć się o te obiekty, dbać o bieżące utrzymanie, niezbędne naprawy, konserwację.
Cykl filmów dokumentalnych powstał za sprawą projektu S.O.S. dla żuławskich domów podcieniowych, który realizuje Centrum Spotkań Europejskich Światowid. Będzie je można obejrzeć także w Telewizji Elbląskiej i Elbląskiej Gazecie Internetowej portEl.pl .
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Województwa Warmińsko-Mazurskiego.
Partnerzy: Narodowy Instytut Dziedzictwa wraz z oddziałami w Gdańsku i Olsztynie, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Olsztynie wraz z delegaturą w Elblągu, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Gdańsku, Muzeum Narodowe w Gdańsku, Muzeum Archeologiczno - Historyczne w Elblągu, Żuławski Park Historyczny w Nowym Dworze Gdańskim, Stowarzyszenie Miłośników Nowego Dworu Gdańskiego Klub Nowodworski, Stowarzyszenie Jantar.
Patroni medialni: Polskie Radio Olsztyn, Polskie Radio Gdańsk, Miesięcznik Spotkania z Zabytkami, Portal KulturaLudowa.pl, Telewizja Elbląska, Elbląska Gazeta Internetowa portEl.pl, Dziennik Elbląski, Portal Kulturalny Warmii i Mazur eŚwiatowid.pl, portal społecznościowy ekulturalni.pl .