W pierwszej kolejności przeprowadzono badania geofizyczne fragmentu dawnego założenia zamkowego w rejonie ulic Zamkowej i Wapiennej, a następnie rozpoczęto prace wykopaliskowe
w obrębie wytyczonego archeologicznego wykopu sondażowego.

Badania prowadzone są we współpracy Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Elblągu oraz Instytutu Archeologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Potrwają dwa tygodnie.

Badania zamku elbląskiego powinny przynieść odpowiedzi przynajmniej na część pytań stawianych przez badaczy i historyków zajmujących się architekturą i budownictwem na terenie państwa krzyżackiego. Tym bardziej, że ostatnio zarysował się pogląd, iż doświadczenia zdobyte przy budowie zamku elbląskiego posłużyły przy wznoszeniu późniejszego zamku malborskiego, a obiekt określany był w źródłach mianem "najpiękniejszego w Prusiech po malborskim".

Krzyżacy zdobyli ziemie w okolicy Elbląga w 1237 r. i założyli tu swoją pierwszą warownię. Dogodne położenie uczyniło z Elbląga bazę do podbojów dalszych ziem pruskich. Wkrótce przy warowni zaczęła się formować osada miejska, która w 1246 r. otrzymała lokację na prawie lubeckim. W roku 1251 Elbląg stał się siedzibą Mistrza Krajowego Zakonu w Prusach. Przez ponad pół wieku był centralnym ośrodkiem tworzonego państwa krzyżackiego. Zdaniem wielu badaczy wskazuje to na wysoką rangę, także architektoniczną, wzniesionego w tym czasie murowanego zamku. Po 1309 r., kiedy przeniesiono stolicę państwa zakonnego z Wenecji do Malborka, Elbląg był siedzibą komtura elbląskiego, a zarazem wielkiego szpitalnika Zakonu. Komtur elbląski należał do elity dostojników państwa zakonnego. W roku 1454, po wybuchu powstania antykrzyżackiego, mieszczanie zdobyli elbląski zamek i wkrótce przystąpili do burzenia jego części konwentualnej. Prace wyburzeniowe wznowiono na terenie pozamkowym w połowie XVI w., kiedy to przystąpiono do budowy fortyfikacji bastionowych. Od roku 1457, na mocy Wielkiego Przywileju króla Kazimierza Jagiellończyka, tereny pozamkowe przeszły na własność miasta.

Obecnie z dawnego kompleksu zamkowego ocalało jedynie Podzamcze Północne, gdzie swoją siedzibę ma Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu. Z dawnej zabudowy na obszarze Podzamcza znajdują się: skrzydło wschodnie (zwane obecnie Podzamczem), mieszczące niegdyś słodownię i pomieszczenia spichrzowe, fragment północnego muru, który oddzielał kompleks zamkowy od miasta, zachowany prawie na całej długości mur południowy oraz od zachodu pokrzyżackie piwnice w budynkach Gimnazjum i Dom Rektora (nazwy funkcjonujące od czasów założenia Gimnazjum Elbląskiego w 1535 roku).