Po II wojnie światowej na terenach obecnego woj. warmińsko-mazurskiego miała miejsce praktycznie całkowita wymiana ludności. Ciągłość kulturowa tych terenów została przerwana. Nowi mieszkańcy zostawiając swoje domostwa przybyli do obcej dla nich ziemi. Często wręcz nienawidzili jej poprzednich mieszkańców i próbowali zatrzeć po nich ślady, uzupełniając powstałą „kulturową lukę”, własnym dziedzictwem kulturowym.

Cmentarze jako materialne ślady żyjących wcześniej na tych terenach ludzi, pozbawione opieki ulegały degradacji. Stopniowo, na zabytkowe nekropolie, zaczęli zwracać uwagę lokalni historycy, konserwatorzy, władze lokalne, ale i zwykli mieszkańcy. Powstał Społeczny Komitet Ratowania Dawnych Cmentarzy, 556 zabytkowych nekropolii zostało wpisanych do wojewódzkiego rejestru zabytków. W tym, w 2007 roku, nieczynny cmentarz ewangelicki w Pasymiu, którego istnienie potwierdzają dokumenty już z XVIII w.

- Dziś nie ma tam praktycznie żadnych nagrobków, a stanowiąca najciekawszy obiekt, XIX-wieczna kaplica grobowa rodziny Rutkowskich, znajduje się w bardzo złym stanie – mówi Magdalena Czarnocka-Kaptur, prezes Stowarzyszenia Jantar. – Pracując wspólnie, specjaliści z Regionalnej Pracowni Digitalizacji oraz wolontariusze, udokumentują aktualny stan zabytku, a także będą upowszechniać wiedzę o nim i o wartości dziedzictwa kulturalnego wśród starszych i młodszych mieszkańców Pasymia.

Oprócz warsztatów terenowych dla wolontariuszy, którzy są studentami min. II roku na kierunkach związanych z historią sztuki, ochroną dóbr kultury, dziedzictwem kulturowym i przyrodniczym itp. odbędą się również warsztaty plastyczno-fotograficzne dla dzieci i młodzieży oraz podsumowanie warsztatów dla wszystkich mieszkańców Pasymia. Z kolei w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa zaplanowana została wystawa fotograficzna, na której znajdą się zdjęcia wykonane podczas warsztatów terenowych. Tego samego odbędą się również dwa wykłady dla uczniów z pasymskich szkół, dotyczące dziedzictwa kulturowego.

Realizacja projektu „Ewidentnie ważne. Dokumentacja cmentarza i kaplicy w Pasymiu” trwa od lipca do października 2018 r. Zadanie zostało dofinansowane ze środków Narodowego Instytutu Dziedzictwa z programu „Wspólnie dla dziedzictwa”.

Więcej informacji znajduje się na podstronie projektu: http://swiatowid.elblag.pl/pl/nasze-projekty/ewidentnie-wa-ne/