Ludwig Passarge - albo Louis Passarge, autor sam używał francuskiej formy do zapisu swojego nazwiska – urodził się w 1825 roku w dawnych Prusach Wschodnich, w miejscowości Wolittnick (obecnie Primorskoje w Rosji), w powiecie Heiligenbeil (Mamonowo). Zmarł w 1912 roku w zachodnich Niemczech. Był pisarzem, podróżnikiem, tłumaczem i wydawcą, a z wykształcenia był prawnikiem. Od młodości uwielbiał podróżować po świecie.

„Luis Passarge był bystrym obserwatorem i świetnym pisarzem. Jego relacje są wnikliwe i dalekie od powierzchności. Miał gruntowne wykształcenie, rozległe zainteresowania i świetną pamięć i umiał swoje spostrzeżenia przelać na papier w atrakcyjny, wręcz pasjonujący sposób” - tak opisuje twórcę Andrzej Januszajtis, autor słowa wstępnego do książki.

Dzieło „Z Wiślanej Delty” zostało opublikowane w 2016 roku przez znane gdańskie wydawnictwo „Oskar”. Książka została przygotowana, opatrzona w przypisy i posłowie przez Jacka Borkowicza, a  przetłumaczona przez Wawrzyńca Sawickiego. Całość liczy 369 stron oraz zwiera liczne grafiki ze zbioru Krzysztofa Gryndera przedstawiające tamtejszy świat. Polska publikacja Passarge’a stanowi pierwsze wznowienie całości tekstu.

Autor opisał w książce miasta przylegające do Żuław, a wraz z nimi zabytki stanowiące krajobraz kulturalny XIX wieku. W publikacji czytelnik odnajdzie m.in. opis budowy mostu przez Wisłę w Tczewie, Dworu Artusa i Wielkiej Zbrojowni w Gdańsku, Zamku Krzyżackiego w Malborku, a także liczne opisy wałów, równin i wierzb, będących symbolem żuławskim. Przy tym Passarge nakreśla nie tylko krajobraz czy hydrotechnikę regionu, ale również ludzi, ich obyczaje i tradycje, a także sposób w jaki kształtowali terany Żuław.

Książka „Z Wiślanej Delty. Tczew, Gdańsk, Żuławy, Malbork. Szkice z podróży 1856” ma formę „szkiców podróżnych”, które przedstawiają nasz region sprzed 160 lat, dziś już nie istniejący. Wyruszając w podróż z Ludwigiem Passargem odkrywamy te niezwykłe miejsca, poznajemy ich mieszkańców oraz ich zwyczaje. Z każdą kolejną stroną obserwujemy, jak autor coraz pozytywniej odnosi się do tego regionu. Od początkowego sceptycyzmu do żywego zainteresowania. Ludwig Passarge posiada niezwykły dar obserwacji, dzięki któremu szczegółowo przedstawia architekturę miast, ich sposób funkcjonowania oraz kulturowy klimat.  

Każda osoba, która interesuje się życiem i tradycjami starodawnego regionu Żuław i Pomorza może sięgnąć po tę książkę. Gorąco zachęcam do lektury, jestem przekonana, że nikt się nią nie rozczaruje, bo jest to niezapomniana podróż w nieznane. Tu nasuwają mi się słowa Andrzeja Januszajtisa:

„>>Z delty Wisły<< jest jak przyjemny spacer z mądrym przewodnikiem, odsłaniającym naszym oczom pełnię piękna naszych stron, z którego wiele przetrwało do dziś”.