Gazeta
Internet

Witaj,     |  Zaloguj
Nasza społeczność

Logowanie

Dołącz do eKulturalnych
Zapomniałem hasła
Przejdź do eKulturalni.pl
GDZIE JESTEŚ:  E-ŚWIATOWID    Aktualności

Data dodania: 29.02.2016 16:30 Miasto:Frombork Kategoria:Muzea Autor:Agnieszka Jarzębska Placówka:Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku
Dębowa kamizelka...
(fot. Agnieszka Jarzębska)

Dla wielu - temat tabu, tak smutny i przykry, że nie ma co o nim myśleć, ani rozprawiać. Ale jeśli już ktoś chciałby o nim opowiedzieć, to jak ma to zrobić, by nie urazić, nie przestraszyć, a jednak skłonić do zadumy? Jak mówić o śmierci - bohaterce wystawy, którą można oglądać we Fromborku?

W zespole poszpitalnym św. Ducha, który wchodzi w skład Muzeum Mikołaja Kopernika, wciąż jeszcze można oglądać poruszającą wystawę Dębowa kamizelka - skrzynka - drewniana jesionka. Trumna - ostatnie mieszkanie zmarłego, znak odejścia oraz przejścia w zaświaty. Przypomina ona o tym, jak dawniej wyglądały rytuały związane ze śmiercią i pogrzebem oraz zachęca do refleksji na temat tego, jak podchodzi się do śmierci współcześnie.   

Prezentowane zabytki pochodzą z różnych miejscowości naszego regionu, np. z Barcian, Braniewa, Kwiecewa, Lichnów, Plut, Starego Pola koło Malborka, Waplewa, Bartąga i Różynki, z kolekcji muzeów w Elblągu, Węgorzewie i Fromborku oraz Biblioteki Wyższego Seminarium Duchownego Hosianum w Olsztynie, a także z kraju. 

Zobaczymy elementy ubiorów, w tych zmarli udawali się w ostatnią drogę (w tym użyczone przez dr hab. Małgorzatę Grupę z Instytutu Archeologii UMK w Toruniu - posłuchaj radiowej rozmowy tutaj), drewniane i cynowe trumny, kartusze trumienne, blachy epitafijne, chorągwie nagrobne, specjalne ornaty i kapy, elementy tzw. "małej architektury okazjonalnej": mary, katafalk, figury aniołów czy świeczniki, a także przedmioty wkładane do trumny: poduszkę, święte obrazki, nawet protezę ręki. Nie zabrakło również powiązanych z tematyką ekspozycji starodruków ze zbiorów Biblioteki olsztyńskiego Hosianum.

Elementem jak najbardziej współczesnym są natomiast Półki dla życia, zaprojektowane przez artystę i designera Williama Warrena. To regał z półkami, który po złożeniu staje się... trumną. Pomysł, by mebel towarzyszył człowiekowi nie tylko za życia, ale i po śmierci, nie jest nowy. Jak bowiem w przewodniku po wystawie przypomina dr Jowita Jagla, kierownik muzealnego działu historii medycyny, dawniej bywało tak, że trumnę kupowano z wyprzedzeniem i do momentu, w którym trzeba było wykorzystać ją jako "ostatnie mieszkanie" osoby zmarłej, przechowywano w niej przedmioty czy produkty używane w domu i gospodarstwie.

Gdy ogląda się te wszystkie eksponaty, trudno nie dostrzec jak bardzo śmierć - jedno z najbardziej doniosłych zdarzeń i doświadczeń, które spotykają człowieka, wymaga i potrzebuje rozmaitych rzeczy, opiera się o nie. Opórcz wymiaru czysto praktycznego przedmioty te mają często wymiar symboliczny, informują o pozycji społecznej zmarłego, statusie materialnym, czy ambicjach jego i rodziny. Są też wymownym świadectwem uczuć, które wywołuje śmierć bliskiej osoby. Często również rzeczy używane w "rytuałach śmierci" są bardzo starannie, z troską wykonane i po prostu ponadczasowo piękne. W tym sensie, materialnym, śmierć jest częścią życia. 

Jednocześnie jest ona czymś tak niewytłumaczalnym, tak przekraczającym ludzkie pojęcie i rozum, że żaden, nawet najpiękniejszy, przedmiot nie jest w stanie oddać sensu śmierci, jej potęgi, nieuchronności i bliskości. Wobec majestatu śmierci - nawet "tylko" takiego majestatu, który we wnętrzach zespołu poszpitalnego św. Ducha objawia się poprzez przedmioty używane kiedyś przez ludzi, którzy dawno już odeszli, dla pożegnania tych, co odeszli przed nimi - pojawia się pytanie o życie i to, co po nim pozostaje. Jaka jest odpowiedź? Smutna: nie zostaje prawie nic...

Podziel się:
Wszelkie prawa do tego tekstu są zastrzeżone. Publikowanie go w całości lub części wymaga zgody Wydawcy.

Kierownik Redakcji: Hanna Laska-Kleinszmidt

tel 55 611 20 69

Jeśli chcesz dodać swój komentarz zaloguj się. Jeśli nie masz jeszcze konta zarejestruj się tutaj.
MENU

eŚWIATOWID W LICZBACH

 

Publikacji: 12105
Galerii: 307
Komentarzy: 1354

 


Liczba odwiedzin: 11455430

KONTAKT Z REDAKCJĄ

Wydawca:

Centrum Spotkań Europejskich
"ŚWIATOWID"

pl. Jagiellończyka 1
82-300 Elbląg
tel.: 55 611 20 50
fax: 55 611 20 60

 

Redakcja:
redakcja@eswiatowid.pl
tel.: 55 611 20 69

Administrator systemu:
adm@swiatowid.elblag.pl
 

 

 


 

 

Projekt dofinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata 2007 - 2013 

oraz budżetu samorządu województwa warmińsko - mazurskiego.