Spotkanie na temat nowych książek: Pogrzebani nocą i Janek Wiśniewski. Chłopak z Elbląga oraz okolicznościowa wystawa uświetnią elbląskie uroczystości z okazji 45. rocznicy wydarzeń Grudnia '70.
Wystawę, która przedstawi najważniejsze fakty dotyczące Grudnia '70 na Wybrzeżu, będzie można obejrzeć w najbliższy piątek, 18 grudnia, w godz. 15-21, w Szkole Podstawowej nr 21, przy ul. Zbyszka Godlewskiego 1. Organizatorami są: Elbląscy Patrioci, Grzegorz Wołoszczak i Instytut Pamięci Narodowej.
O godz. 16 w Ratuszu Staromiejskim rozpocznie się spotkanie poświęcone najnowszym publikacjom. Pierwszą, pt. Pogrzebani nocą. Ofiary Grudnia ’70 na Wybrzeżu Gdańskim. Wspomnienia, dokumenty, przygotowali: Piotr Brzeziński, Robert Chrzanowski i Tomasz Słomczyński. Wydawcą jest Polskapress.
"Książka napisana jest w sposób niezwykle kompetentny, fachowy, a przeprowadzana wzorcowo krytyka źródeł, zwłaszcza w odniesieniu do okoliczności śmierci poszczególnych opisanych osób, mogłaby być pomocna w przeprowadzaniu ćwiczeń dla studentów historii.
Rzecz ciekawa - w wyniku lektury dowiadujemy się nie tylko o wielu dramatycznych epizodach gdańskiego i gdyńskiego Grudnia 1970 r. Ciekawie i wnikliwie opracowane życiorysy poległych robotników dają lepszy obraz życia w PRL niż niejedno naukowe opracowanie. Widzimy w nich autentyczną biedę, głodowe zarobki, walkę o codzienny byt, ciasne klitki, w których gnieżdżą się wieloosobowe rodziny, zatłoczone hotele robotnicze, garnki z zupą przemycane dla rodziny z jednostki wojskowej, młodego robotnika oszczędzającego zarobione pieniądze, aby wspomóc uboższych braci itd. To uświadamia nam, czym był gomułkowski PRL, a także dlaczego tych ludzi tak bolała owa grudniowa podwyżka cen wprowadzona przez komunistycznych kacyków.
Największe wrażenie robią oczywiście opisy grudniowej rebelii, okoliczności śmierci poszczególnych bohaterów, a przede wszystkim opisy pogrzebów - przeprowadzonych nocą, w towarzystwie esbeków, przy zamkniętych trumnach, do których włożono obnażone lub owinięte folią zwłoki. Wstrząsające są świadectwa cierpienia rodzin, zwłaszcza Matek synów poległych «za chleb i wolność i nową Polskę» To wspaniała, rzetelna, solidna i zwyczajnie ciekawa, wciągająca książka (...)" - ocenia prof. dr hab. Wojciech Polak.
Druga książka jest zatytułowana Janek Wiśniewski. Chłopak z Elbląga.
Udział w spotkaniu zapowiedzieli: Piotr Brzeziński (historyk z gdańskiego oddziału IPN), Robert Chrzanowski (historyk, archiwista z gdańskiego IPN), Zbigniew Branach i dziennikarz Tomasz Słomczyński. Całość poprowadzi Piotr Szubarczyk z IPN-u. Organizatorzy: Urząd Miejski w Elblągu, Oddział Polska Press w Gdańsku, Instytut Pamięci Narodowej - Oddział w Gdańsku.
Wstęp wolny.
O godz. 18 w katedrze św. Mikołaja na Starym Mieście mszę świętą odprawi biskup elbląski ks. dr Jacek Jezierski. Następnie zebrani przemarszerują pod Pomnik Ofiar Grudnia 1970. Tam zaplanowano okolicznościowe wystąpienia, apel pamięci z salwą honorową i złożenie kwiatów. Organizatorami tej części obchodów są władze miasta i przewodniczący Zarządu Regionu Elbląskiego NSZZ Solidarność Jan Fiodorowicz.
***
Warto odwiedzić serwis internetowy grudzien70.ipn.gov.pl , a także posłuchać archiwalnych rozmów z nieżyjącymi już niestety: trójmiejskim historykiem Stanisławem Flisem - tutaj oraz nauczycielem, fotografikiem i filmowcem - dokumentalistą Januszem Cydzikiem - tu.