Jedzmy żuławskie jabłka, gruszki, śliwki, uratujmy stare drzewa owocowe - posłuchaj!
Ich smak zna i pamięta wielu mieszkańców Żuław, ale dziś owoce dawnych odmian trudno jest zdobyć. Starych drzew owocowych jest wciąż sporo, jednak rzadko który właściciel docenia ich wartość, wie jak o nie dbać i chce to robić. Jabłonie, grusze, śliwy i wiśnie popadają w zapomnienie, są wycinane, zastępowane nowymi odmianami, których smak jest bladym cieniem smaku owoców, które rodziły dawniej żuławskie sady.
O zachowanie starych drzew owocowych upominają się: Klub Nowodworski i Salwinia Ekoklub, którzy wraz z partnerami realizują program edukacyjny Tradycyjne sady i drzewa owocowe jako cenny rezerwuar przyrodniczy, historyczny i kulturowy Żuław Delty Wisły.
W czasie inwentaryzacji przeprowadzonej pod kierunkiem eksperta - pomologa na terenie powiatu nowodworskiego zlokalizowano 105 stanowisk, w których rosną drzewa historycznych odmian. Są to sady, aleje, szpalery i pojedyncze drzewa. Dzięki temu zidentyfikowano aż 19 odmian jabłoni (pochodzenia polskiego, litewskiego, niemieckiego, szwajcarskiego, ale i odmiany regionalne), 11 odmian gruszy i 2 odmiany śliwy. Zanotowano także obecność wiśni, leszczyny i sporej liczby drzew orzecha włoskiego.
Jak informują: Marek Opitz i Dominik Sudoł, jeśli chodzi o jabłonie uczestnicy projektu wypatrzyli następujące odmiany: Early Victoria, Antonówka Zwykła, Cesarz Wilhelm, Grochówka, Piękna z Herrnhut, Oliwka Żółta, Boiken, Żeleźniak, Blutroter Grawensteiner, Glockenapfel, Kronselska, Piękna z Boskoop, Müschens Rosenapfel, Close, Starking, Kosztela, Książęca, Zajączki i Reneta Szara Jesienna. Wśród grusz były: Józefinka, Faworytka (Klapsa), Patten, Lukasówka, Pstrągówka Jesienna, Grüne Sommer - Magdalene, Dobra Ludwika, Plebanka, Szarneza, Dobra Szara i Bergamota Czerwona Jesienna.
Projekt, który dofinansował Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku, trwa i można do niego dołączyć. W planach są m.in. spotkania z ekspertami, sadzenie starych odmian w miejscach publicznych, konkurs na przepisy kulinarne z wykorzystaniem owoców oraz wydanie poradnika. Organizatorzy szczególnie liczą na zainteresowanie ze strony właścicieli starych, przedwojennych drzew owocowych i sadów, ale także działkowców, sadowników, sołtysów, nauczycieli i młodzieży.
Mówi Artur Wasielewski z Klubu Nowodworskiego:
This text will be replaced
Informacji o projekcie udzielają: Dominik Sudoł - adres email: sudomik@gmail.com i Marek Opitz - adres email: biuro@klubnowodworski.pl .
Współpraca: Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Nowy Dwór Gdański, Gmina Nowy Dwór Gdański, Gmina Cedry Wielkie, Gmina Elbląg, Lokalna Grupa Działania Spichlerz Żuławski, Żuławski Park Historyczny.
Rozmawiała Agnieszka Jarzębska