Zatoka Gdańska 1945. Dokumentacja dramatu
Gdańskie Wydawnictwo Oskar istnieje od ponad 20 lat i najbardziej znane jest z polskich wydań utworów Güntera Grassa oraz wznowień książek popularnej pisarki Stanisławy Fleszarowej - Muskat. Jedna z najnowszych publikacji tego wydawnictwa przedstawia dramat mieszkańców Prus Wschodnich, którzy zimą 1945 roku musieli porzucić swój świat i uciekać przed Armią Czerwoną.
Autorem książki Zatoka Gdańska 1945. Dokumentacja dramatu jest niemiecki badacz Egbert Kieser. Pozycja była wielokrotnie wznawiana w Niemczech. Edycja polska stanowi przekład ósmego wydania niemieckiego.
- Jest to historia spisana na podstawie relacji świadków, uchodźców, którzy przez zamarznięty Zalew Wiślany poszukiwali nowego życia - wskazuje Tomasz Czapla z Wydawnictwa Oskar. - Drogą morską, od stycznia do maja 1945 roku, z terenu Prus Wschodnich ewakuowano ponad 2 miliony ludzi. Kierowali się oni przez Zalew, sambijski Kanał Morski lub mosty na Wiśle, w stronę Helu i Gdańska. Kriegsmarine wykorzystała wówczas wszystkie dostępne okręty wojenne i handlowe, aby umożliwić ludności cywilnej ucieczkę. Nie dla wszystkich kończyła się ona szczęśliwie. Kieser opisuje m.in. katastrofy statków Wilhelm Gustloff i Goyi. Znajdziemy tutaj także opisy walki i upadek takich miast, jak Gdańsk, Elbląg czy Królewiec. Są również przedstawione opisy zachowań przedstawicieli nazistowskich władz i administracji, np. gauleitera Ericha Kocha, którzy często myśleli o ratowaniu własnej skóry niż innych obywateli. Myślę, że wartością publikacji jest rzetelna relacja z dramatu cywilów, którzy musieli opuścić swe małe ojczyzny, aby ruszyć wgłąb tej większej – Rzeszy.
Publikację uzupełniają mapy, zdjęcia i dokumenty dotyczące transportu mieszkańców Prus, a także przygotowań do odparcia wojsk sowieckich, w tym kopania rowów przeciwczołgowych.