W mediach regularnie pojawiają się informacje o oddawanych do użytku kolejnych inwestycjach dofinansowanych przez Unię Europejską. Obecnie trwają prace nad nowym budżetem Unii na lata 2014-2020. To dobry moment, by zastanowić się co dotąd zmieniło się w naszym regionie za sprawą unijnego wsparcia. Jako przykład niech posłużą dane o projektach zrealizowanych w obszarze kultury i turystyki w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata 2007–2013.

- Dzięki RPO w zakresie tzw. osi priorytetowych Turystyka i Rewitalizacja (właśnie tu mieszczą się działania związane z kulturą i turystyką – red.) udało się przeprowadzić 300 projektów wartych niemal 1,8 mld zł, z tego dofinansowanie unijne wyniosło ponad 863 mln zł - informuje Bożena Wrzeszcz – Zwada, dyrektor departamentu zarządzania programami rozwoju regionalnego Urzędu Marszałkowskiego w Olsztynie.

Sport, rekreacja, hotele, gastronomia

- 36 umów na rozwój publicznej infrastruktury turystycznej i okołoturystycznej - projekty o wartości około 120,3 mln zł dofinansowano kwotą ponad 74,6 mln zł;

- 34 umowy na rozwój bazy noclegowej i gastronomicznej; były to projekty o wartości prawie 376 mln zł, z tego unijne dofinansowanie wyniosło niecałe 101,4 mln zł;

- 22 umowy na zadania z zakresu promocji województwa i jego oferty turystycznej o wartości około 32,2 mln zł; dofinansowanie - prawie 25,8 mln zł;

- 17 umów na rozwój infrastruktury sportowo–rekreacyjnej; projekty warte prawie 459 mln zł, a dofinansowanie - około 192,4 mln zł;

- 12 umów związanych z ochroną dziedzictwa kulturowego; projekty o wartości ponad 56,4 mln zł otrzymały ponad 35,6 mln zł z UE;

- 12 umów na rozwój infrastruktury kultury opiewających na niemal 137,9 mln zł; dofinansowanie wyniosło tutaj ponad 80,7 mln zł;

- 4 umowy na rozwój infrastruktury uzdrowiskowej; projekty opiewające na ponad 47 mln zł uzyskały ponad 39,5 mln zł dofinansowania.

Wielka płyta, zabytkowe centra

Osobną pulę pieniędzy w RPO przewidziano na rewitalizację. Wśród 163 umów zawartych na realizację projektów z tej dziedziny o łącznej wartości 578 065 158,04 zł, a dofinansowanych przez UE w kwocie 313 185 984,63 zł, znalazło się:

- 75 umów na remonty budynków z wielkiej płyty, opiewających na ponad 202 mln zł; pomoc Unii Europejskiej wyniosła tu ponad 94,8 mln zł;

- 73 umowy na rewitalizację miast o wartości niemal 296,2 mln zł; dofinansowanie wyniosło ponad 169,7 mln zł;

- 8 umów na restrukturyzację terenów powojskowych i poprzemysłowych – wartych ponad 75 mln zł, a dofinansowanych w wysokości ponad 45,3 mln zł;

- 7 umów na działania związane ze „wzmocnieniem funkcji społecznych” o łącznej wartości ponad 4,6 mln zł; unijne dofinansowanie wyniosło tutaj niecałe 3,3 mln zł.

Do najważniejszych i najbardziej spektakularnych przedsięwzięć w naszym regionie należą: budowa Wodnego Centrum Rekreacyjno-Sportowego (wartość ponad 73,7 mln zł) i nowej siedziby Warmińsko-Mazurskiej Filharmonii (koszt ponad 63,8 mln zł) w Olsztynie, adaptacja zabytkowego Przedzamcza Zamku Biskupów Warmińskich w Lidzbarku Warmińskim na 4-gwiazdkowy hotel Krasicki (koszt ponad 57,8 mln zł), przebudowa kompleksu sportowo-rekreacyjnego przy ul. 3 Maja w Ostródzie (wartość ponad 39 mln zł), a także budowa: 4-gwiazdkowych hoteli: Wiwaldi Junior w Elblągu (wartość ponad 36,4 mln zł) i Lotz Hotel na bazie zamku krzyżackiego w Giżycku (koszt ponad 27,1 mln zł), Centrum sportowo-rekreacyjno-kulturalnego, czyli hali widowiskowo-sportowej z pływalnią w Olecku (wartość ponad 35,8 mln zł) oraz zagospodarowanie Pól Grunwaldzkich (za ponad 26,8 mln zł).

Ludzie, którym chce się chcieć

Za przeprowadzoną dzięki RPO Warmia i Mazury 2007-2013 rewitalizację centrum miasta gmina Barczewo zdobyła prestiżową nagrodę Modernizacja Roku 2011 (koszt ok. 8,3 mln zł). Barczewo odnowiło też i rozbudowało miejski amfiteatr oraz zrekonstruowało historyczne otoczenie fosy (koszt ponad 5,6 mln zł).  

Mieszkańcy Giżycka i turyści mogą korzystać z oferty Mazurskiego Centrum Sportów Lodowych (koszt ponad 12 mln zł), a Pasłęk przeprowadził kilka inwestycji na starówce: przebudowę Placu Świętego Wojciecha z iluminacją (za ponad 2,2 mln zł), renowację murów obronnych (koszt ponad 1,7 mln zł), „poprawę funkcjonalności ruchu kołowego i pieszego” (ponad 4,1 mln zł), a także przebudowę sali widowiskowo-kinowej, która znajduje się w zamku (koszt ok. 3 mln zł).

Ostróda zmieniła powojskowy budynek przy ul. Jana III Sobieskiego w Centrum Użyteczności Publicznej (wartość projektu to ponad 6,5 mln zł), Młodzieżowy Dom Kultury w Elblągu zyskał nową siedzibę na Wyspie Spichrzów, w prestiżowej okolicy Starego Miasta (koszt ponad 5,4 mln zł), a Olsztyńskie Planetarium doczekało się modernizacji i nowego wyposażenia multimedialnego (wartość przedsięwzięcia to prawie 2,7 mln zł).

Unijne wsparcie za pośrednictwem Regionalnego Programu Operacyjnego umożliwiło również m.in. renowację: bocznych elewacji Bazyliki Sanktuarium Maryjnego w Świętej Lipce (koszt to ponad 1,5 mln zł) oraz polichromii w krużgankach Sanktuarium Matki Bożej Pokoju w Stoczku Klasztornym (wartość niemal 785,5 tys. zł).

Wśród projektów dofinansowanych z RPO znalazły się jeszcze np.: kampania promocji turystycznej Warmii i Mazur (budżet to ponad 13,1 mln zł), modernizacja i rozbudowa regionalnego systemu informacji turystycznej (koszt ponad 3,6 zł), a także oznakowanie turystyczne regionu (wartość ponad 1,2 mln zł).

- Zrobiliśmy w ostatnich latach ogromny postęp jeśli chodzi o wielość i jakość inwestycji unijnych. To nie tylko zainwestowane pieniądze, ale też miejsca pracy, fantastyczni i zorganizowani ludzie, którym się chciało chcieć - podkreśla Bożena Wrzeszcz – Zwada:

Rozmawiała Agnieszka Jarzębska

Nagranie: Tomasz Misiuk