Sztuka polska lat 70-tych. Awangarda
Na spotkanie z książką Łukasza Rondudy Sztuka polska lat 70. Awangarda zaprasza w najbliższy czwartek, 17 czerwca, Galeria El w Elblągu. Będą też filmy z kolekcji elbląskiego dokumentalisty Stefana Muli.
Jak informuje Joanna Mierzejewska, książka Łukasza Rondudy traktuje o otwarciu polskiej awangardy lat 70. na rzeczywistość. Efektem tego otwarcia, a także przekraczania "dyskursu czysto awangardowego w stronę różnego rodzaju mariaży sztuki z rzeczywistością była niezwykła pluralizacja postaw i gestów artystycznych narastająca od początku lat 70. i niespotykana wcześniej w polskiej sztuce. Książka opowiada o owej pluralizacji, o niezwykle różnorodnym środowisku artystycznym pozostającym w twórczej interakcji z otaczającym światem.
Opisywane strategie artystyczne lat 70. są świadectwem pewnego niezwykłego "wydarzenia" (w znaczeniu Alaina Badiou) - zmiany, która dokonała się w polskiej sztuce w wyniku jej radykalnego otwarcia się na rzeczywistość. Zmiany, której do dziś pozostajemy wierni. Wydarzenie to polegało na pozornie samobójczej próbie pozbawienia sztuki jej autonomicznej i neutralnej esencji, a zarazem na marzeniu o synchronizacji, powiązaniu sztuki z codziennym życiem, egzystencją, z nauką czy polityką".
Autorem koncepcji graficznej wydawnictwa jest Piotr Uklański. "Tym, co wydaje się szczególnie istotne w koncepcji Uklańskiego, jest propozycja "przepisania" polskiej sztuki lat 70. na poziomie wizualnym, chęć dekonstrukcji obrazu tej sztuki jako pełnej zimnych, czarno-białych kalamburów konceptualnych i ukazania jej jako rezerwuaru wyrafinowanych, przewrotnych, pełnych humoru strategii intelektualnych łączących się płynnie z fascynacją pięknem, estetyką, erotyzmem, fetyszem, wizualnością polityczną, najbardziej fundamentalnymi pytaniami egzystencjalnymi etc.
Projekt artysty stanowi w pewnym sensie konkurencję dla tekstu Łukasza Rondudy. Uklański staje w obronie artystów - broni wizualności ich prac przed nadmiernym ich tekstualnym uwięzieniem, unieruchomieniem, stara się dać obrazom prezentowanym na łamach tego albumu szansę generowania wciąż nowych i niezależnych od tekstu tej książki interpretacji" - czytamy w komunikacie prasowym Galerii El.
Panel dyskusyjny Elbląg konceptualny, połączony z pokazem filmów, rozpocznie się o godz. 19.
***
dr Łukasz Ronduda - historyk sztuki, badacz i kurator. Autor m.in. Archiwum Polskiego Filmu Eksperymentalnego CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie. Adiunkt w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie. Znawca strategii medialnych w sztuce, w szczególności okresu lat 70. i 80.
Zrealizował szereg cenionych wystaw w Polsce i za granicą, m.in.: Marysia Lewandowska, Neil Cummings. Entuzjaści z amatorskich klubów filmowych (CSW, Warszawa, 2004, Whitechapell Art Gallery, London 2005); The Workshop of the Film Form (Electronic Arts Intermix, Nowy Jork, 2004), Paulina Ołowska, Rainbow Brite; Wilhelm Sasnal, USA (CSW, Warszawa, 2006); Precz z Alfonsami Sztuki, relacje pomiędzy sztuką a punkiem (wspólnie z M. Wolińskim, Warszawska Giełda Papierów Wartościowych, 2006); Polish Socialist Conceptualism of the 70s (wspólnie z Barbarą Piwowarską, Orchard, Nowy Jork, 2007), 1,2,3...Awangarda, Film/sztuka pomiędzy eksperymentem a archiwum (wspólnie z Florianem Zeyfangiem, CSW, Warszawa, 2007, Kunstlerhaus, Stuttgart, 2007, Sala Rekalde, Bilbao 2008).
Kurator pokazów filmowych: Filmy artystek polskich z lat 70. i 80. (Tate Modern, Londyn 2004); Robakowski/Sharits (Anthology Film Archives, Nowy Jork 2005); Analogue: Polish video art form the 70s and 80s (Tate Modern, Londyn, 2006), Polish New Wave, the history of a phenomenon that never existed (wspólnie z Barbarą Piwowarską, Anthology Film Archives, NY 2008, Musee d'Art Contemporain MAMC, Strasburg, 2008, Tate Modern, Londyn 2009). Redaktor publikacji: 1,2,3...Awangarda, Film/sztuka pomiędzy eksperymentem a archiwum (Sternberg Press 2007), Polska Nowa Fala, historia fenomenu którego nie było (Warszawa 2008). Autor książek: Strategie subwersywne w sztukach medialnych (Kraków, Rabid, 2006) oraz Sztuka polska lat 70. Awangarda (Warszawa, 2009).
Autor wielu tekstów o sztuce. Wspólnie z Krzysztofem Wodiczką i Joanną Warszą prowadzi cykl seminariów w warszawskiej SWPS Konflikt, Trauma, Sztuka. W ubiegłym roku był kuratorem wystawy Niezwykle Rzadkie Zdarzenia (CSW, 2009) i sygnatariuszem Manifestu Nowoawangardy. Ostatnio, już w 2010, można było oglądać retrospektywę duetu KwieKulik - Forma jest faktem społecznym, którą przygotował we wrocławskim BWA oraz wystawę Star City. Future under communism (wspólnie z Alexem Farquarsonem), którą można było oglądać w Nottingham Contemporary.
Stefan Mula (1924-2007) - filmowiec, dokumentalista, który przez dziesięciolecia uwieczniał na taśmie filmowej momenty historyczne dla Elbląga, a także życie codzienne jego mieszkańców. Miał 83 lata. Stefan Mula urodził się w 1924 r., w Ryńsku, na Pomorzu. Z zawodu technik dentystyczny, z zamiłowania i dodatkowego wykształcenia instruktor filmowy. Ponad trzydzieści lat przepracował w Miejskiej Przychodni Obwodowej. Były żołnierz, radiooperator PSZ na Zachodzie - I Korpusu 16 Brygady Pancernej im. gen. Maczka. Przeszedł z nią cały szlak bojowy. Stefan Mula miał w swoim dorobku kroniki elbląskie, z których najpoważniejszą była w roku 1966 Kronika Tysiąclecia Państwa Polskiego. Robił także wielokrotnie nagradzane filmy oświatowe: o bakteriologii, higienie żywienia, medycynie pracy, elbląskich zakładach, wychowaniu i opiece nad dzieckiem w żłobku. Filmy te otrzymywały wyróżnienia Naczelnego Zarządu Kinematografii. Niestety, wiele z nich, z różnych przyczyn (również politycznych), nigdy nie zostało zmontowanych i udźwiękowionych. Dokumentował także życie żołnierskie, związany był z elbląskim garnizonem, gdzie w Klubie Garnizonowym wystawiane były jego zdjęcia (jego wystawy prezentowane były również w Warszawie i innych miastach). Działał aktywnie przez wiele lat w Klubie Filmowym Jantar. W ostatnich latach był związany z elbląskim muzeum, gdzie opiekował się zbiorami filmowymi.