W sobotę 12 września w Kamińsku k. Górowa Iławeckiego odbędą się uroczystości poświęcone pamięci ofiar i jeńców Stalagu I A-Stablack. Fakt istnienia na terenie gminy Stalagu 1A Stablack dotychczas znany był nielicznej grupie pasjonatów historii. A przecież był to największy obóz jeniecki w Prusach Wschodnich.
Przez baraki Stalagu 1A Stablack przewinęło się około 80 tys. jeńców francuskich, 90 tys. jeńców radzieckich, 23 tys. belgijskich 40 tys. polskich, 7 tys. brytyjskich i 12 tys. jeńców włoskich.
Wskutek chorób, epidemii i wycieńczenia straciło tam życie kilkanaście tysięcy żołnierzy, głównie radzieckich.
Na szczególną uwagę zasługuje również fakt pobytu w Stablacku żołnierzy -- obrońców Westerplatte wraz z dowódcami - majorem Henrykiem Sucharskim i kapitanem Franciszkiem Dąbrowskim.
Pomysł uczczenia tego miejsca jest inicjatywą oddolną, spontaniczną, wynikającą z potrzeby przywrócenia pamięci historycznej, zgłaszaną zarówno przez mieszkańców gminy, jak też i byłych więźniów i ich rodzin.
Uroczystości zaplanowano na dzień 12 września 2009 r. Przede wszystkim ze środków gminnych dokonano remontu nawierzchni 700-metrowego odcinka ulicy prowadzącej do miejsca uroczystości -- skweru przed siedzibą administracji Zakładu Karnego. Wraz z przebudową drogi wyremontowany został także chodnik.
Przeprowadzone zostały prace związane z zagospodarowaniem skweru (rekultywacja, wykonanie alejek) którego centralnym punktem jest obelisk z tablicą pamiątkową. Wykonano szereg prac modernizacyjnych (trybuna, chodnik i ogrodzenie) na stadionie w Kamińsku, gdzie odbędzie się część uroczystości.
W związku z planowanym przedsięwzięciem zostało wymienione pokrycie dachowe oraz odnowiona elewacja budynku administracyjnego Zakładu Karnego, usytuowanego przy skwerze.
Także mieszkańcy Kamińska aktywnie włączyli się w przygotowania - zarówno poprzez czynny udział w pracach, jak też i w sposób pośredni: odnowione zostały elewacje kilku budynków mieszkalnych.
Równolegle z pracami "w terenie" Gmina Górowo Iławeckie podjęła szeroką kampanię promocyjno-informacyjną przedsięwzięcia. Informacje o planowanym upamiętnieniu zostały przedstawione w mediach, uruchomiono specjalną stronę internetową: www.stalag1a.stablack.eu, która cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem wśród byłych jeńców i ich bliskich oraz pasjonatów historii.
W sobotę 12 września w Kamińsku zobaczymy kompanię honorową ze sztandarem brygady, odbędzie się apel poległych, oddana zostanie salwa honorowa; wystąpi także orkiestra wojskowa.
Pamiątkowy obelisk, którego odsłonięcie będzie stanowiło kulminacyjny punkt uroczystości, został zaprojektowany przez pracowników Urzędu Gminy.
Uchwała w sprawie jego wzniesienia została podjęta przez Radę Gminy Górowo Iławeckie w dniu 29 sierpnia 2008 r. Zgodnie z procedurami, projekt został zaopiniowany przez Komitet Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.
Podjęte przez gminę działania informacyjno - promocyjne odniosły zamierzony efekt: w uroczystości weźmie udział liczna grupa byłych więźniów i ich rodzin (z Belgii i Polski), wysocy przedstawiciele większości państw, do których skierowano zaproszenia i polskie władze rządowe i samorządowe.
Uroczystości rozpoczną się 12 września /sobota/ 2009r. o godz. 11.00 nabożeństwem ekumenicznym na miejscowym stadionie.
A oto szczegółowy program uroczystości:
12.30 - rozpoczęcie uroczystości; wystąpienia zaproszonych gości
13.00 - występ chóru Ornament
13.20 - występ Orkiestry Garnizonowej Wojska Polskiego
13.40 - przemarsz na skwer (przy budynku administracji Zakładu Karnego)
13.50 - apel pamięci
14.00 - odsłonięcie obelisku
14.30 - zwiedzanie wystawy pamiątek obozowych (Szkoła Podstawowa)