Za podstawowy przedmiot prawa autorskiego uważany jest utwór. W rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych jest to każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (art. 1 ust. 1 Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 roku - tekst jednolity: Dz. U. 2006 r. Nr 90 poz. 631 ze zm.).

Ustawodawca wskazał, że utworem jest tylko taki przejaw działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania. Posiada zatem cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia.

Utwór ponadto musi odznaczać się indywidualnym charakterem. Utwór jest dobrem niematerialnym, a utrwalony jest za pośrednictwem przedmiotów materialnych, tak jak to ma miejsce np. w przypadku powieści. Zostaje ona  utrwalona na papierze, lecz mimo tego istnieje jako byt indywidualny i autonomiczny, niezależny od rzeczy, która go wyraża, w tym przypadku papieru.

Utwór staje się przedmiotem prawa autorskiego z mocy prawa już od chwili jego ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną, niezależnie od dopełnienia jakichkolwiek formalności przez jego twórcę.

Oznacza to, iż ochrona ze strony prawa autorskiego powstaje z mocy prawa już od chwili uzewnętrznienia się rezultatu twórczej działalności człowieka, niezależnie od etapu jego pracy.

Trzeba jednocześnie dodać że ochrona prawna nie rozciąga się na idee, odkrycia, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne. Przedmiotem prawa autorskiego są natomiast utwory:

a. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe),
b. plastyczne,
c. fotograficzne,
d. lutnicze,
e. wzornictwa przemysłowego,
f. architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne,
g. muzyczne i słowno-muzyczne,
h. sceniczne, sceniczno - muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne,
i. audiowizualne (w tym wizualne i audialne).

Wiele wątpliwości w doktrynie wywoływała ostatnia kategoria utworu audiowizualnego. Ostatecznie uznano, że podstawowym elementem utworu audiowizualnego jest sfera wizualna (kryterium ruchomych obrazów). Dźwięk stanowi element ważny, lecz fakultatywny.

***

Tekst ustawy o prawie autorskim można znaleźć na wielu stronach intenetowych, np. na portalu sektora pozarządowego www.ngo.pl: