Zabytki powstały między XV a XVII wiekiem i należą do cennego księgozbioru słynnego Gimnazjum Elbląskiego oraz dawnej Biblioteki Miejskiej. Konserwacja poprawi ich stan, podniesie walory estetyczne i - co za tym idzie - ekspozycyjne. Druki zostaną też przeniesione do nowych pomieszczeń magazynowych.

W czasie projektu powstanie ankieta oceniająca stan zachowania, szczegóły budowy technologicznej i historii poszczególnych woluminów. Wyniki pozwolą stworzyć wieloletni plan pracy, uwzględniający najpilniejsze potrzeby księgozbioru. Umożliwią także w przyszłości analizę zbioru w różnych aspektach.

- Staramy się sprostać najnowszym standardom tzw. konserwacji zapobiegawczej, dlatego szczególną uwagę przywiązujemy do czystości zabytkowego księgozbioru. Do magazynów, klimatyzowanych i wyposażonych w specjalne regały, wprowadzane są zbiory po uprzedniej dezynfekcji, oczyszczone z powierzchniowych zanieczyszczeń, które mogą stać się pożywką dla drobnoustrojów. Duże zanieczyszczenie księgozbioru, związane z jego burzliwymi dziejami, wpływa nie tylko na estetykę druków, ale ma zasadnicze znaczenie dla bezpieczeństwa ich przechowywania - informuje Arkadiusz Kowalczyk z Biblioteki Elbląskiej.

Z tego powodu program zakłada oczyszczenie woluminów z kurzu i dokładne oczyszczenie skórzanych oraz pergaminowych opraw. W egzemplarzach o niewielkim stopniu zniszczenia zostaną dodatkowo wykonane drobne naprawy w tzw. bloku i oprawie.

- Wszystkie oprawy skórzane zostaną uelastycznione i pokryte warstwą ochronną, która zabezpieczy przed ponownym zabrudzeniem. Wyłonione w ankiecie egzemplarze o znamionach "ataku mikrobiologicznego" zostaną poddane ekspertyzie mikrobiologicznej, w której zostanie rozpoznane zagrożenie i zostaną zaproponowane metody dezynfekcji - wyjaśnia Arkadiusz Kowalczyk.

Oczyszczone woluminy, zanim trafią do magazynu, dostaną w ochronne obwoluty z tektur bezkwasowych. Obwoluty zaprojektowane przez konserwatora zabytków i zaopatrzone w specjalną stopkę umożliwią wysuwanie książki z szeregu bez chwytania jej za grzbiet. Z kolei egzemplarze wymagające pełnej konserwacji, otrzymają pudła ochronne z tektur bezkwasowych.

Oprócz etatowych pracowników biblioteka zaangażuje konserwatorów z zewnątrz i studentów specjalizacji konserwacja zabytków z papieru.

Całość przedsięwzięcia będzie nadzorowana przez specjalistów z Instytutu Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Koszt projektu, który otrzymał dofinansowanie ministra kultury, wyniesie 131 660 złotych.

***

Zachęcamy do obejrzenia felietonu filmowego, którym można zobaczyć, jak wygląda konserwacja zabytkowych druków oraz jak było w czasie ubiegłorocznej uroczystości związanej z wpisem historycznego księgozbioru Biblioteki Elbląskiej do Narodowego Zasobu Bibliotecznego.