W nawiązaniu do wrześniowego wydarzenia z okazji tegorocznej edycji Europejskich Dni Dziedzictwa Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej oraz Departament Kultury i Organizacji Imprez Urzędu Miejskiego w Elblągu, zapraszają na wernisaż fotografii ‘Domy podcieniowe Wysoczyzny Elbląskiej’ oraz na prelekcję p. Benity Kończak, przewodniczki terenowej po Elblągu, Wysoczyźnie Elbląskiej, Żuławach oraz województwie warmińsko- mazurskim. Spotkanie rozpocznie się o godzinie 18:00 w środę 26 listopada 2025 r. w sali wystawowej przy ul. Św. Ducha 3-4 w Kamieniczkach Elbląskich.
W tegorocznych obchodach z okazji Dnia Dziedzictwa Europejskiego, Park Krajobrazowy wybrał jako temat domy podcieniowe aby zwrócić uwagę na dziedzictwo kulturowe, które swego czasu było istotnym elementem architektonicznym większości wsi na Wysoczyźnie Elbląskiej.
Obecnie budynki, tak charakterystyczne dla Żuław Wiślanych, można obejrzeć jeszcze w Próchniku, Łęczu, Hucie Żuławskiej, natomiast w Kamionku Wielkim i Kamienniku Wielkim, ale zostały jedynie pozostałości.
20 września w Łęczu, zostało zorganizowane wydarzenie, które miało za zadanie przybliżyć temat domów podcieniowych i zwrócić uwagę na niebezpieczeństwo ich utracenia z krajobrazu wsi Wysoczyzny Elbląskiej. Spotkanie składało się ze spaceru oraz wystawy zdjęć obrazującej domy podcieniowe w pozostałych miejscowościach. Spacer poprowadziła przewodniczka terenowa p. Benita Kończak, podczas którego została przedstawiona geneza budowy tych obiektów budowlanych na naszych terenach oraz
historia poszczególnych budynków znajdujących się we wsi Łęcze z możliwością obejrzenia ich z bliska.
Uczestnicy spaceru mieli okazję wejść na posesje i porozmawiać z właścicielami, którzy chętnie opowiadali o znanych sobie dziejach domów, w których mają okazję mieszkać. Niestety na 11 budynków znajdujących się na terenie Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej tylko 6 jest zamieszkałych, natomiast pozostałe są opuszczone w stanie postępującej degradacji bądź całkowitej ruiny. O jeden z nich z 1772
roku, walczy p. Maja Pietrasik, założycielka Stowarzyszenia Zachowania Krajobrazu Kulturowego ‘Elfrida’, budynek znajduje się w Kamionku Wielkim, od kilku lat trwa remont.
Wystawa zdjęć wszystkich domów podcieniowych Wysoczyzny Elbląskiej wraz z relacją fotograficzną z wydarzenia zostanie przedstawiona by jak największa liczba osób mogła poznać ich historię oraz stanowi zachętę do obejrzenia budynków póki jeszcze są elementem naszych wsi. W kamieniczkach Elbląskich będzie można ją oglądać do końca roku.