Pasjonaci, właściciele domów podcieniowych, historycy sztuki, konserwatorzy zabytków, przedstawiciele samorządu i organizacji pozarządowych porozmawiają o tym, co należy zrobić, by ratować te zabytki. Na spotkanie w sobotę, 29 listopada, elbląski Światowid zaprasza wszystkich, którym temat domów podcieniowych jest bliski.
Do dyskusji o tym, co i kto - dziś oraz w przyszłości - powinien zrobić, by ratować drewnianą architekturę regionalną Żuław, w tym domy podcieniowe, jak również do osobistego zaangażowania się w działania na rzecz zabytków, będą zachęcać uczestników eksperci:
- dr Iwona Liżewska - historyk sztuki, specjalistka w zakresie architektury regionalnej, kierownik olsztyńskiego oddziału Narodowego Instytutu Dziedzictwa,
- Dariusz Chmielewski - pomorski wojewódzki konserwator zabytków,
- dr Jerzy Domino - historyk sztuki, pracownik elbląskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Olsztynie,
- Marek Opitz - prezes Stowarzyszenia Miłośników Nowego Dworu Gdańskiego Klub Nowodworski, pomysłodawca i realizator wielu przedsięwzięć na rzecz regionu, właściciel domu podcieniowego w Żelichowie / Cyganku.
Początek o godz. 11. W pierwszej części spotkania, która potrwa do godz. 15.20 głos zabiorą eksperci, właściciele domów podcieniowych oraz wszyscy, którzy będą chcieli powiedzieć co - w ich opinii – należy obecnie i w przyszłości zrobić, aby ratować zabytki Żuław. Dyskusję poprowadzi red. Marta Hajkowicz. Zostanie również pokazany jeden z filmów zrealizowanych w czasie projektu.
Wnioski i propozycje, które pojawią się w czasie debaty, zostaną spisane i przesłane w formie elektronicznej partnerom projektu, jego uczestnikom, samorządom lokalnym i wojewódzkim, a także - wraz ze zrealizowanymi w czasie projektu filmami i publikacją - przekazane muzeom, ośrodkom kultury, szkołom i bibliotekom z województw: warmińsko-mazurskiego i pomorskiego oraz kraju, jak również przekazane mediom.
Na godz. 15.45 organizatorzy zaplanowali przekazanie właścicielom domów podcieniowych i partnerom projektu filmowych dokumentacji domów, które powstały w ostatnich miesiącach.
O godz. 16 rozpocznie się otwarte dla wszystkich zainteresowanych godzinne spotkanie z Jerzym Domino i Markiem Opitzem oraz prezentacja publikacji W cieniu domów. Opowieści o żuławskich domach podcieniowych, wydanej w ramach projektu S.O.S. dla żuławskich domów podcieniowych.
Zgłoszenia udziału w spotkaniu przyjmuje i informacji udziela koordynatorka projektu Agnieszka Jarzębska - tel. 55 611 20 84, 667 636 212, email: agnieszka.jarzebska@swiatowid.elblag.pl.
Warto dodać, że wszyscy, którzy w sobotę, w godz. 11-17, odwiedzą Światowid, będą mogli odwiedzić jarmark przedświąteczny i dowiedzieć się jak wygląda proces digitalizacji w technice 3D. Regionalna Pracownia Digitalizacji znajduje się II piętrze Centrum.
***
Domy podcieniowe to jeden z najważniejszych i najcenniejszych, a zarazem najbardziej zagrożonych, elementów unikatowego krajobrazu wsi Żuław Wiślanych. Zachowało się ich kilkadziesiąt. Pochodzą głównie z XVIII i XIX wieku, najstarsze - z początku XVII wieku. Nie wszystkie zostały wpisane do rejestru zabytków. Z roku na rok ich ubywa, popadają w ruinę, są przebudowywane, rozbierane. W ostatnich latach niektóre domy udaje się remontować, m.in. dzięki dofinansowaniu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.