S.O.S. dla żuławskich domów podcieniowych - zobacz!
Zwrócić uwagę opinii publicznej na bardzo zły stan zabytkowych domów podcieniowych - najciekawszych obiektów unikatowego krajobrazu Żuław Wiślanych to główny cel projektu, który wraz z partnerami realizują: Centrum Spotkań Europejskich Światowid i Stowarzyszenie Jantar z Elbląga.
W czasie konferencji prasowej, która odbyła się w miniony czwartek, dyrektor Światowida Antoni Czyżyk przypomniał, że placówka od kilku lat dokumentuje, digitalizuje i promuje dziedzictwo kulturowe regionu.
W 2009 roku, dzięki dofinansowaniu ministra kultury i dziedzictwa narodowego oraz samorządu województwa warmińsko-mazurskiego, został zrealizowany projekt Ostatni mistrzowie kultury ludowej.
Dzięki niemu w różnych miejscach regionu dzieci i młodzież spotkały się z najciekawszymi i najbardziej znaczącymi twórcami ludowymi z Warmii, Mazur, Powiśla i Żuław. Powstał cykl filmów dokumentalnych i scenariusze lekcji szkolnych. Więcej informacji na ten temat znajdziesz tutaj.
S.O.S. dla żuławskich domów podcieniowych to kolejny, interdyscyplinarny program na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego. Będzie on realizowany również przy wsparciu ministerstwa kultury i samorządu województwa warmińsko-mazurskiego.
Światowid jako instytucja podległa władzom województwa warmińsko-mazurskiego realizuje swoje zadania w graniach tego regionu.
- Prowadzenie projektu obejmującego całe Żuławy umożliwiło nam porozumienie o współpracy, które w ubiegłym roku podpisali marszałkowie Pomorza oraz Warmii i Mazur - podkreślił dyrektor Centrum Spotkań Europejskich Antoni Czyżyk:
This text will be replaced
W najbliższych miesiącach, współpracując z instytucjami partnerskimi i gronem ekspertów z obu województw, Światowid utrwali w formie filmowej i cyfrowej najciekawsze zabytkowe domy podcieniowe. Podejmie też inne działania na rzecz ochrony i popularyzacji tego dziedzictwa.
- Stworzymy pełną filmową dokumentację wybranych domów podcieniowych, powstanie cykl filmów dokumentalnych, wydawnictwo i scenariusze lekcji dla szkół. Mieszkańcy zabytków, samorządowcy, pracownicy sektorów: kultury, pozarządowego oraz nauczyciele wezmą udział w spotkaniach i dyskusjach o ochronie i konserwacji architektury regionalnej, a także promocji i edukacji w tej dziedzinie. W czasie spotkań ze specjalistami dzieci i młodzież poznają domy podcieniowe, architekturę żuławską i jej kontekst kulturowy - mówiła koordynatorka projektu Agnieszka Jarzębska:
This text will be replaced
Stowarzyszenie Miłośników Nowego Dworu Gdańskiego Klub Nowodworski - jeden z partnerów projektu - od wielu lat prowadzi działania na rzecz budowania i wzmacniania tożsamości regionalnej, a także ochrony zabytków i krajobrazu kulturowego. Realizuje projekty edukacyjne i społeczne. Prowadzi też Muzeum Żuławskie. W tegorocznych planach Klubu jest m.in. organizacja drugiej edycji Dni Otwartych Żuławskich Zabytków. Odbędą się one 21 i 22 czerwca.
- S.O.S. dla żuławskich domów podcieniowych to pierwszy projekt, który traktuje domy podcieniowe nie tylko w sposób techniczny. Pamiętajmy, że każdy dom ma swoją duszę i konserwator zabytków, jeśli nawet nasłucha się ciekawych opowieści, to w dokumentacji, którą prowadzi, nie ma rubryki, do której może je wpisać. Poza tym, część domów nie ma swojej dokumentacji. Bywa tak, że jakiś dom zostaje zniszczony i nawet zdjęcie po nim nie pozostaje - powiedział na spotkaniu z dziennikarzami Marek Opitz, prezes Klubu Nowodworskiego i właściciel zrekonstruowanego domu podcieniowego w Cyganku:
This text will be replaced
Na Żuławach zachowało się kilkadziesiąt domów podcieniowych. Pochodzą one głównie z XVIII i XIX wieku. Z roku na rok ich ubywa, popadają w ruinę, są rozbierane, przebudowywane. W większości przypadków budynki są w złym lub bardzo złym stanie.
- Zaledwie kilkanaście domów jest otoczonych jakąś opieką. Ich właściciele starają się, by dom się nie rozleciał i zdobywają fundusze na remonty - także z ministerstwa kultury, które od trzech lat dużo łaskawszym okiem patrzy na przyznawanie środków właśnie na renowację domów podcieniowych. Ważną sprawą jest pomysł na użytkowanie takiego domu - wskazał Marek Opitz:
This text will be replaced
Partnerami projektu są również: Narodowy Instytut Dziedzictwa, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Olsztynie, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Gdańsku, Muzeum Narodowe w Gdańsku, Muzeum Archeologiczno - Historyczne w Elblągu oraz Muzeum Żuławskie w Nowym Dworze Gdańskim.
Wśród patronów medialnych są: Polskie Radio Olsztyn, Polskie Radio Gdańsk, portal KulturaLudowa.pl, Telewizja Elbląska, Elbląska Gazeta Internetowa portEl.pl, Dziennik Elbląski, Portal Kulturalny Warmii i Mazur eŚwiatowid.pl oraz portal społecznościowy ekulturalni.pl .
Realizacja: Justyna Kozłowska - Dyrla
Zdjęcia, montaż: Krzysztof Chaja
