Stał się modny. Jednych kręci, innych absolutnie nie przekonuje. W dobie zaniku czytelnictwa, każdy kontakt z literaturą jest na wagę złota – czy to tramwaju, czy na uczelni, czy w poczekalni. Pomysłów jest dużo, tylko czasem gorzej z ich realizacją i z naszą świadomością tego, na czym bookcrossing polega.
A w uproszczeniu polega on na bezpłatnym wymienianiu się książkami, najczęściej poprzez pozostawianie ich w oznaczonych lub umówionych miejscach. Idea narodziła się dwanaście lat temu w Stanach Zjednoczonych i zyskała ogromną popularność na całym świecie. Bookcrosserzy, czyli ludzie uprawiający bookcrossing, tłumaczą, że książki nie lubią być więzione w domu na półkach, wolą krążyć z rąk do rąk i być czytane.
Prawdziwy bookcrossing nie jest jednorazową akcją, a każda książka powinna zostać zarejestrowana żebyśmy mogli prześledzić jej losy. W Polsce można to zrobić na stronie www.bookcrossing.pl. Można tu zarejestrować założone półki do wymiany i zapisywać tytuły, które wymianie podlegają, dzięki temu wiadomo, ile książek jest w obiegu, jakie to książki, gdzie można się wymienić. Wg statystyk zawartych na portalu uwolniliśmy już 162 889 książek.
A teraz wątpliwości, które budzi u mnie bookcrossing. Mam u siebie w domu trzy porządne regały, zastawione książkami od góry do dołu i za ciężkie pieniądze nie chciałabym się ich pozbyć. Żeby uwalniać książki, trzeba chcieć ich nie mieć, a większość ludzi jednak lubi mieć swoje ulubione książki w domu, nawet jeśli nie sięgną po nie kolejny raz. Konsekwencją tego jest fakt, że bookcrossingowa półka nie wygląda niestety jak półka w księgarni. Przez długi czas możemy nie znaleźć na niej nic interesującego, a to zniechęca do korzystania z niej. Większość stanowi literatura najnowsza, zwykle błąd w sztuce kupującego lub literatura tak stara, że prawie nikt nie pamięta, że była. Czasem to stare książki, które raczej powinny trafić na makulaturę niż na bookcrossingowy stojak. Takie puścić w obieg można bez żalu, za to z przyjemnym uczuciem, że zrobiło się coś wartościowego. Ma się czasem wrażenie, że idea uwalniania książek okazała się tak fajna, że sprawą zupełnie drugoplanową stało się to, czy obiekt znaleziony warto czytać.
Te wszystkie wątpliwości dotyczą świadomych czytelników książek i bookcrosserów, a są jeszcze wątpliwości innego rodzaju. Ostatnio głośno zrobiło się na temat akcji bookcrossingowej w gdańskich tramwajach. Akcja zaplanowana była na szeroką skalę – w tramwajach przygotowano specjalne siatki na książki, wydrukowano plakaty, oznaczono ksiązki. Nie minął jednak tydzień, a z 200 pilotażowych książek (docelowo w obiegu miało się ich znaleźć łącznie tysiąc) nie zostało praktycznie żadnej. Bookrossing okazał się klapą, a obwinia się o to niedojrzałe jeszcze społeczeństwo. Co się stało z książkami? Organizatorzy twierdzą, że nie wiedzą – cieszyliby się gdyby trafiły one na domowe półki (oczywiście po przeczytaniu), ale obawiają się, że raczej chodziło o chęć zysku i znalazły się one w antykwariatach i na internetowych aukcjach.
My w Elblągu również możemy korzystać z bookcrossigu. Jak to będzie wyglądało zależy tylko od nas. Od grudnia w Centrum Spotkań Europejskich „Światowid” można korzystać z bookcrossingowego regału, na którym można zostawić literaturę, którą już się przeczytało, a w zamian wziąć coś innego. Regał wystawiony jest na stałe w holu głównym CSE i tylko od użytkowników zależy czy będą na nim książki, którymi warto się wymienić.
Z kolei w najbliższą sobotę, 6 kwietnia jednorazową akcję wymiany książek zorganizowała Biblioteka Elbląska – wystarczy pojawić się w Bibliotece w godz. 12.00 -14.00 (w Dziale Literatury Naukowej i Zbiorów Regionalnych Biblioteki Elbląskiej przy ul. św. Ducha 3-7) i przynieść ze sobą książki, które chcemy wymienić. Każdy może przynieść dowolną ilość książek. Jeśli uczestnik akcji znajdzie u innego uczestnika interesującą go książkę, może zaproponować w zamian swoją własną. Publikacje można dowolnie łączyć, wymieniać, a także negocjować warunki wymiany. Przyniesione książki muszą być oczywiście w stanie nadającym się do użytku. Akcja skierowana jest nie tylko do osób dorosłych, ale również do najmłodszych i młodzieży.