W porównaniu z 2008 rokiem w Polsce przybyło aż 31 muzeów oraz oddziałów muzealnych. W końcu 2009 roku w naszym kraju istniały łącznie 774 obiekty muzealne. Większość z nich to publiczne muzea (645 placówek), które posiadają w swoich zbiorach prawie 13 milionów eksponatów (niemal 5 procent więcej niż rok wcześniej). W 129 prywatnych muzeach (w 2008 roku było ich 141) znajduje się 775 tysięcy eksponatów (spadek o 19 procent - w 2008 roku było 957 tysięcy).

Liczba odwiedzających muzea wzrosła o 2,5 procent i w 2009 roku wyniosła 21,2 miliona. Warto zauważyć, że sporo, bo o 6,2 procent w porównaniu do 2008 roku (5,9 miliona osób w 2009 roku) spadła liczba młodzieży szkolnej, która odwiedzała muzea w zorganizowanych grupach.   

Na czele: sztuka i historia 

Autorzy raportu zauważają, że podobnie jak rok wcześniej, największym zainteresowaniem cieszyły się muzea o profilu artystycznym (22,6 procent wszystkich zwiedzających) i historycznym (17,8 procent zwiedzających). „Wzrastająca liczba zwiedzających w muzeach  o  profilach: przyrodniczym, biograficznym, technicznym i etnograficznym świadczy o ich coraz ciekawszej ofercie wystawienniczej” - czytamy w komunikacie.

Wzrost liczby zwiedzających - o 10,9 procent w stosunku do 2008 roku - zanotowały też   tzw. instytucje para muzealne, których jest w Polsce 97 (dane na 31 grudnia 2009 roku). Najwięcej osób odwiedziło ogrody zoologiczne (4,3 miliona), rezerwaty (2,1 miliona) i ogrody botaniczne (0,1 miliona).   

346 galerii i salonów sztuki (prawie 52 procent to placówki państwowe i samorządowe, pozostałe należą do sektora prywatnego) przygotowało w ubiegłym roku 4,3 tysiąca wystaw - o prawie 12 procent więcej, niż rok wcześniej. Obejrzały je 4 miliony osób - o 15,9 procent więcej, niż w 2008 roku.

Komunikat wyszczególnia, że galerie państwowe i samorządowe zorganizowały w 2009 roku 2951 wystaw (o 9,8 procent więcej, niż rok wcześniej), które odwiedziło 3,1 miliona osób (wzrost o 11,3 procent w skali roku). Natomiast 167 prywatnych galerii i salonów sztuki zorganizowało 1397 wystaw - o 16,3 procent więcej, niż w 2008 roku.  

Teatr: więcej premier, mniej widzów  

Jeśli chodzi o teatry (na 31 grudnia 2009 roku w Polsce było 186 teatrów i instytucji muzycznych, w tym 87 teatrów dramatycznych, 29 - lalkowych, 25 - muzycznych, a także 22 filharmonie, 20 orkiestr i chórów oraz  trzy zespoły pieśni i tańca), to w ubiegłym roku przygotowały one porównywalną z 2008 rokiem ilość przedstawień i koncertów - 55,5 tysiąca. W wydarzeniach tych wzięło udział niemal 11,5 miliona osób - o 0,8 procent mniej, niż rok wcześniej.   

O kondycji teatrów i instytucji muzycznych świadczy liczba premier. W 2009 roku w teatrach było ich 614, zaś w teatrach muzycznych - 101 (odpowiednio: o 46 więcej i o 25 więcej, niż w 2008 roku).

Gorzej sytuacja wygląda jeśli chodzi o działalność artystyczną za granicą. W 2009 roku
GUS odnotował „dalszy spadek ogólnej liczby spektakli i koncertów wystawianych za granicą. Dotyczy to głównie spektakli teatralnych (spadek aż o 30,8 procent w porównaniu z  2008 rokiem). Mniej przedstawień, w porównaniu do roku poprzedniego, zrealizowano w USA, Niemczech, Włoszech, Czechach, Japonii  i na Ukrainie. Natomiast widzowie we
Francji, Słowacji i Szwajcarii obejrzeli w 2009 roku więcej polskich przedstawień, niż rok wcześniej”.

Komunikat podkreśla, że teatry i instytucje muzyczne „wykazują dużą aktywność w zakresie edukacji dzieci i młodzieży”. Wskazują na to dane o ilości imprez. W ubiegłym roku odbyło się 11,2 tysiąca tzw. szkolnych audycji muzycznych (o 220 więcej niż w 2008 roku). Z kolei filharmonie przygotowały o 377 koncertów dla młodych słuchaczy więcej, niż rok wcześniej (w 2008 roku było to 9,9 tysięcy koncertów).

Kino: widzów więcej, ale nie na polskich filmach

Dane GUS wskazują, że w naszym kraju nadal ubywa kin i przybywa widzów. W ciągu ubiegłego roku zakończyło działalność 37 tego rodzaju placówek i na koniec grudnia istniało 455 kin. W 2009 roku w 1,4 miliona seansów (wzrost o 6,8 procent) uczestniczyło 39,1 miliona osób (o 10,9 procent więcej niż rok wcześniej). Najczęściej odwiedzaliśmy w ubiegłym roku multipleksy (66,1 procent widzów). W minipleksach był co piąty widz, zaś w kinach jedno i dwu salowych - tylko 13,9 procent wszystkich widzów.

Miniony rok był gorszy od poprzedniego pod względem ilości nowych tytułów, jakie trafiły na ekrany. Widzowie mogli obejrzeć 230 filmów zagranicznych oraz 34 polskie (w 2008 roku - 244 obrazy zagraniczne i 36 polskich). Rodzime produkcje cieszyły się mniejszym powodzeniem. Co prawda o 6 procent wzrosła ilość seansów, na których pokazywano polskie kino, ale liczba widzów spadła o 4,5 procent - z 8,4 do 8,1 miliona.  

Z informacji zebranych przez GUS wynika, że spada nie tylko ilość kin, ale również ośrodków kultury, klubów i świetlic. W końcu 2009 roku było 4027 tego rodzaju placówek - o 142 mniej, niż dwa lata wcześniej.  

Ośrodki kultury: filmy i występy

W prawie 240 tysiącach wydarzeń uczestniczyło 34,5 miliona osób (w 2007 roku było odpowiednio: 214,7 tysiąca imprez i 33,6 miliona uczestników). Najwięcej było pokazów filmów i występów zespołów amatorskich (22,3 oraz 18 procent ogółu imprez). Były też prelekcje, spotkania i wykłady (14,7 procent), imprezy sportowo-rekreacyjne (11,6 procent)  oraz występy artystów i zespołów zawodowych (10,7 procent wszystkich wydarzeń). W ofercie znalazły się jeszcze konkursy, kursy, wystawy czy dyskoteki.

Największą publiczność  - prawie 11 milionów osób - miały występy zawodowych artystów i zespołów oraz grup amatorskich (23,2 procent widzów).   
                                             
Warto dodać, że niemal 1 z ponad 7 tysięcy kursów organizowanych w 2009 roku przez ośrodki kultury, kluby i świetlice stanowiły kursy tańca towarzyskiego. Były też zajęcia z gry na instrumentach, języków obcych, wiedzy praktycznej czy plastyczne.  

Mniej bibliotek, więcej komputerów

W Polsce nadal ubywa bibliotek, filii i punktów bibliotecznych. Jak czytamy w komunikacie, w 2009 roku znikło 28 tego typu placówek - przybyło 7 bibliotek, zaś ubyło 35 filii  bibliotecznych. Zamknięto też 86 punktów bibliotecznych.

W ubiegłym roku w 8392 działających bibliotekach publicznych i filiach było zapisanych 6,6  miliona czytelników (o 0,4 procent więcej niż rok wcześniej). O ile w 2008 roku statystyczny czytelnik wypożyczył 18,9 książki, to w 2009 roku - już tylko 18,7 książki.

Cieszy natomiast to, że publiczne książnice mają coraz więcej komputerów. Od 2008 roku ich ilość wzrosła o ponad 9 procent, a prawie 90 procent z 31,8 tysiąca komputerów ma dostęp do internetu.  
 
Pełną treść komunikatu można znaleźć na stronie internetowej GUS.